Struikelen op onverharde parkeerplaats bij de feestlocatie van werkgever; werkgever aansprakelijk?

Struikelen op onverharde parkeerplaats bij de feestlocatie van werkgever, werkgever aansprakelijk?

Uit de rechtspraak blijkt dat een werkgever ook aansprakelijk kan zijn voor schade die een werknemer lijdt na werktijd maar tijdens een evenement of feest van werkgever. Maar dat is niet altijd het geval. In de volgende zaak gaat het over de vraag of de werkgever aansprakelijk is voor schade die de werknemer heeft geleden door een struikelpartij op een onverharde parkeerplaats bij de feestlocatie van het jubileumfeest van werkgever Z. 

De werknemer was in dienst bij Z. Werkgever Z. bestond op enig moment 5 jaar en ter ere van haar jubileum organiseerde Z. een groot feest voor alle werknemers uit heel Nederland. Werknemers zijn daarvoor benaderd met e-mails waarin het programma werd medegedeeld en waarin verteld werd dat veel collega’s zich al hadden aangemeld.

Werknemer heeft het jubileumfeest van Z. bezocht. Hij kwam per auto. Omdat het parkeerterrein dichtbij al vol was, werd werknemer verwezen naar een terrein even verderop. Dit terrein was onverhard, donker en volgens werknemer lag er veel rommel. Werknemer, wegens een klapvoet slecht ter been, is gestruikeld en met een hand in een stuk glas gevallen. Hij kreeg daardoor een slagaderlijke bloeding en heeft uiteindelijk blijvend letsel overgehouden aan het ongeval.

Werknemer stelt Z. aansprakelijk voor de schade op grond van 7:658 BW (zorgplicht) en 7:611 BW (goed werkgeverschap) en stelt daartoe dat Z. haar zorgplicht heeft geschonden althans heeft gehandeld in strijd met goed werkgeverschap door geen veilige parkeerplaats bij het jubileumfeest aan te bieden. Z. komt hiertegen in verweer en stelt dat er geen nauw verband bestaat tussen de werkzaamheden van werknemer en het bedrijfsfeest. Daarnaast stelt Z. dat zij haar zorgplicht niet heeft geschonden, omdat er sprake was van normaal alledaags gevaar, namelijk struikelen op een onverharde parkeerplaats.

De rechter beoordeelt het geschil en gaat eerst in op de werkgeversaansprakelijkheid en de zorgplicht van de werkgever. Zoals te doen gebruikelijk zet hij eerst uiteen wanneer een werkgever aansprakelijk is en dat een werkgever moet zorgen voor een veilige werkomgeving. De rechter stelt voorop dat ongevallen tijdens door de werkgever georganiseerde (ontspannende) activiteiten aanleiding kunnen geven tot werkgeversaansprakelijkheid. Uit de rechtspraak volgt dat tussen de activiteiten en de door de werknemer te verrichten werkzaamheden een voldoende nauw verband moet zijn. De werknemer heeft gesteld dat het jubileumfeest plaatsvond op een normale werkdag (vrijdag), werd georganiseerd werd in verband met het jubileum van Z. en dat er gebiedende wijs in de uitnodiging stond: meld je aan! Verder voelde de werknemer zich verplicht omdat hij naar eigen zeggen een voorbeeldfunctie had en leidinggevende was. 

Werkgever Z. betwist dat het bijwonen van het feest deel uit maakte van de werkzaamheden van werknemer. Het feest vond ook buiten werktijd, namelijk op vrijdagavond, plaats en aanwezigheid was volgens Z. helemaal niet verplicht. Volgens Z. verrichte werknemer ook helemaal geen leidinggevende taken en had hij als zodanig geen expliciete voorbeeldfunctie. Werknemers konden zelf kiezen of ze wilden gaan en van alle werknemers had nog niet de helft zich aangemeld (en nog minder waren op komen dagen). Teambuilding was niet het doel van het feest volgens Z.

De rechter oordeelt dat het door werknemer bepleite verband niet aanwezig was. Aanwezigheid was vrijblijvend, alle werknemers van Z. waren uitgenodigd en in de uitnodiging is niet te lezen dat werknemers geacht werden aanwezig te zijn. Dat er op gebiedende wijs zou zijn uitgenodigd maakt dat niet anders. Tijdens het feest kon men zelf kiezen aan welke activiteiten men mee wilde doen. Alle werknemers uit heel Nederland waren uitgenodigd. Dat aan de niet aanwezigheid op het feest consequenties verbonden zouden zijn is ook geenszins gebleken. Hoewel van enig saamhorigheidsgevoel op het feest vast wel sprake zal zijn geweest en Z. als werkgever daar in het algemeen belang bij heeft, wijst de rechter de door werknemer verzochte aansprakelijkheid op grond van 7:658 BW af.

Vervolgens gaat de rechter nog in op de vraag of de werkgever dan op grond van artikel 7:611 BW aansprakelijk kan worden gehouden. Volgens de rechter is een werkgever die voor zijn personeel een activiteit organiseert uit hoofde van goed werkgeverschap gehouden om ter voorkoming van schade de redelijkerwijs van hem te verwachten zorg te betrachten. Anders dan bij het zorgplichtartikel gelden bij dit artikel geen regels over bewijslastverdeling en eigen schuld van een werknemer.

Volgens de rechter heeft Z. haar werknemers aan een groot risico blootgesteld als de situatie echt zo was als is omschreven door werknemer, namelijk dat het parkeerterrein onverhard, vol met puin en slecht verlicht was. Dit klemt te meer nu de werknemer in kwestie slecht ter been was door een klapvoet en ondanks zijn verzoeken op een andere plek kon parkeren. Dat Z. het plannen en uitvoeren van het feest heeft uitbesteed, doet niet af aan de eigen verplichting van Z.
Ook het feit dat de locatie zelf mogelijk aansprakelijk is, maakt de positie van Z. niet anders. Of de situatie echt zo slecht was als gesteld kan de rechter nu niet beoordelen en dat zal middels bewijslevering verder moeten worden onderzocht. Daar leent deze deelprocedure zich echter niet voor en de rechter wijst het gevorderde dan ook af. Als de werknemer alsnog weet te bewijzen dat het terrein zo slecht was als hij stelt, dan is de kans groot dat de rechter in de hoofdprocedure alsnog oordeelt dat de werkgever niet aan haar op eisen van goed werkgeverschap gebaseerde zorg- en preventieplicht heeft voldaan.

In de rechtspraak zijn al vaker voorbeelden van ongevallen tijdens bedrijfsuitjes aan de orde geweest. Als een bedrijfsuitje een min of meer verplicht onderdeel van het werk is, bijvoorbeeld een vergadering op de hei met aansluitend een sportieve teambuildingsactiviteit, zal er eerder worden geoordeeld dat er een nauw verband tussen het werk en het ongeval is dan in het geval dat er sprake is van een geheel vrijwillige deelname aan een feestavond zoals in deze zaak. Maar ook dan heeft de werkgever wel een bepaalde zorgplicht die eventueel ook op goed werkgeverschap gebaseerd kan worden.