De uitgegleden piloot; alledaags gevaar of werkgeversaansprakelijkheid?
De uitgegleden piloot; alledaags gevaar of werkgeversaansprakelijkheid?
Nu veel mensen op het punt staan om met vakantie te gaan, al dan niet met het vliegtuig, leek een uitspraak over schadevordering van een KLM-piloot wel toepasselijk. De piloot in kwestie gleed uit tijdens een preflightcheck. Is de werkgever aansprakelijk voor de schade die de piloot claimt te hebben geleden?
De werknemer is sinds 1995 in dienst bij KLM als piloot. Op 5 februari 2015 was hij op het vliegveld van Venetië. Het was fris en het had gesneeuwd. De piloot voerde een preflightinspectie van het toestel waarmee hij enige tijd later terug naar Amsterdam zou vliegen. Hij liep in de gladheid op zijn nette gladde schoenen die hij als piloot diende te dragen. Op de trap naar het vliegtuig en op het platform onder en rondom het vliegtuig lag ijs en ‘slush’. Eiser stelt tijdens de inspectieronde te zijn gevallen, maar hiervan zijn geen getuigen. De werknemer is teruggevlogen en heeft ook de dag erna nog twee vluchten voltooid. Eiser stelt melding te hebben gemaakt van zijn val, maar KLM stelt deze melding niet te hebben ontvangen. Op 10 februari meldt de werknemer zich ziek met verergerde elleboogklachten die het gevolg zouden zijn van de val op het vliegveld in Venetië. Werknemer is uiteindelijk naar de dokter en het ziekenhuis gegaan en heeft gips gekregen. Begin maart is ook nog een longembolie geconstateerd bij werknemer. Werknemer wordt in september 2015 aan zijn arm geopereerd. Hij heeft al die tijd zijn werk niet kunnen uitvoeren en is vanaf medio maart 2016 gere-integreerd in zijn werk. De werknemer stelt KLM aansprakelijk voor de geleden schade. Hij stelt dat KLM geen maatregelen heeft getroffen om het ongeval te voorkomen, zoals veiligheidsinstructies en speciaal schoeisel dat wel aan het grondpersoneel wordt verstrekt. De werknemer stelt dat zowel de elleboogfractuur als de longembolie zijn veroorzaakt door de val in Venetië en eist ruim 1 miljoen Euro (!) schadevergoeding. De werkgever betwist dat de piloot is gevallen of dat zij als werkgever haar zorgplicht heeft geschonden. Met die elementen gaat de rechter aan de slag.
Om proceseconomische redenen gaat de rechter ervan uit dat de werknemer inderdaad is gevallen tijdens de preflightcheck en dat KLM in beginsel voor de schade aansprakelijk is, tenzij KLM kan aantonen aan de zorgplicht te hebben voldaan.
De rechter overweegt dat van een werkgever wordt geëist dat deze zorgt voor een veilige werkomgeving, maar dat de waarborg van artikel 7:658 BW (zorgplicht) geen absolute waarborg beoogt te zijn. Bij de beantwoording van de vraag of KLM bij de naleving van haar zorgplicht als werkgever te kort is geschoten, geeft de doorslag dat zich bij het veronderstelde voorval van 5 februari een alledaags gevaar, te weten dat van het lopen op een gladde ondergrond, in een overigens op zichzelf niet (val) gevaarlijke werksituatie, heeft voorgedaan. Niet relevant is volgens de rechter dat het platform van een vliegveld geen alledaagse plek is om te lopen. Ook is volgens de rechter niet relevant dat het in Venetië zelden sneeuwt. Volgens de rechter is daartegenover wel van belang dat het ging om het alledaagse gevaar van gladheid bij het lopen over sneeuw en ijs. Het is van algemene bekendheid dat dan gevaar op vallen bestaat. Hier had de werknemer volgens de rechter rekening mee moeten houden. Voor een dergelijk gevaar hoeft een werkgever niet specifiek te waarschuwen. Ook was het niet nodig dat KLM haar piloten van speciaal schoeisel voorzag. Het is volgens deze rechter de eigen verantwoordelijkheid van een werknemer om passende schoenen te dragen en de piloot had er zelf voor kunnen kiezen om voor de preflightinspectie andere schoenen mee te nemen in zijn koffertje of hulp van het grondpersoneel in te schakelen. De vergelijking van de piloot dat een piloot net als het grondpersoneel van speciale schoenen moeten worden voorzien gaat volgens de rechter ook niet op. Volgens de rechter moet het grondpersoneel grotendeels buiten in weer- en wind werken en een piloot hoeft dat niet. De vorderingen van de piloot worden afgewezen.
KLM heeft volgens de rechter voldaan aan haar zorgplicht en is niet aansprakelijk voor de schade van de werknemer. De werknemer heeft hier een eigen verantwoordelijkheid nu het om een alledaags gevaar gaat waarmee hij rekening had kunnen houden en hier zelf op had moeten anticiperen. De omstandigheden van het geval zijn vaak doorslaggevend en dat wordt mooi geïllustreerd in deze uitspraak.